M.Ö. I. YÜZYIL ROMA-PARTH İLİŞKİLERİNİN KİLİKYA EYALETİ’NDEKİ YANSIMALARI

Mehmet KURT

Yrd. Doç. Dr. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü

mehmetkurt@kmu.edu.tr

ÖZET

Anadolu’nun güneyindeki korsanlıkfaaliyetlerini engellemek amacıyla kurulmuş olan Kilikya Eyaleti, Roma’nıngeleneksel doğu politikası ve yönetim olgusunda önemli bir yer tutmuştur.Pompeius’un yapmış olduğu düzenlemelerle tarihinin en geniş sınırlarına ulaşmışolan eyalete, Lentulus Spinther’in valiliği sırasında Apameia (= Dinar), Cibyra(= Gölhisar) ve Synnada (= Şuhut)’nın da eklenmesiyle stratejik açıdan daha daönem kazanmıştır. Eyaletin özellikle Ovalık Kilikya’yı kapsayan doğu kesimi,M.Ö. I. Yüzyıl Roma yönetiminde oldukça karmaşık ilişkilerin yaşandığı, sık sıkdüzenlemelerin yapıldığı sahaların başında gelmiştir. Romalı valilerin kötüyönetimi ve korsanlık sorunu yüzünden uzun süre sıkıntılı dönemler yaşayaneyalet, Pompeius tarafından Ovalık Kilikya’nın bağlanması sonucu Parthtehlikesiyle karşı karşıya kalmıştır. Cicero ve Marcus Antonius başta olmaküzere, Roma’nın Kilikya Eyaleti yöneticilerinin yapmış oldukları düzenlemelerdeParthların büyük payı olmuştur. İşte bu çalışmanın konusunu Cicero’nunmektupları ve antik kaynaklar ışığında Roma-Parth ilişkilerinin KilikyaEyaleti’ndeki yansımaları oluşturmuştur. Bu yönüyle çalışma, Roma-Parthiliklileri çerçevesinde Kilikya Eyaleti’nin tarihi gelişimi hakkında bir geneldeğerlendirmeyi içermektedir.